تاریخ و تمدن

پروین اعتصامی زاده 25 اسفند 1285 17 مارس 1907در تبریز، درگذشت 15 فروردین 1320 4 آوریل 1941 فرزند یوسف اعتصامی (اعتصام‌الملک آشتیانی) فرزند میرزا ابراهیم آشتیانی فرزند ملا حسن فرزند ملا عبدالله فرزند ملا محمد فرزند ملا عبدالعظیم آشتیانی می باشد. مادرش اختر فتوحی (درگذشتهء 1352) فرزند میرزا عبدالحسین ملقب به مُقدّم العِداله و متخلص به "شوری از واپسین شاعران دوره قاجار، اهل تبریز وآذربایجانی بود. وی تنها دختر خانواده بود و چهار برادر داشت. نام اصلی او "رخشنده" است. یوسف اعتصامی، پدر پروین نویسنده و مترجم بود. وی در آن زمان ماهنامه ادبی «بهار» را

خاک سیهش بالین است اینکه خاک سیهش بالین است اینکه خاک سیهش بالین

باباطاهر عریان، شاعر قرن پنجم هجری قمری به‌دلیل لهجه و گویش لری‌ای که در بیشتر اشعارش داشت و آرامگاه او که در همدان است، این پرسش را به ذهن می‌آورد که بالاخره او اهل همدان است یا لرستان. گرچه به‌جز اصلیتش، وجود یک مقبره به نام باباطاهر در خرم‌آباد، اشتباه‌هایی را درباره‌ محل‌ اصلی دفن این شاعر ایرانی پیش می‌آورد. در شهر خرم‌آباد مقبره‌ای به نام باباطاهر وجود دارد که در فهرست آثار ملی هم ثبت شده است؛ اما متعلق به باباطاهر عریان شاعر نیست. در این‌باره، عطا حسن‌پور، یکی از باستان‌شناسان و کارشناسان میراث فرهنگی استان لرستان توضیح داد: «در لرستان

محمدتقی بهار در شانزدهم آبان ۱۲۶۵ ه‍. ش. برابر با ۱۳۰۵ ه‍. ق. در مشهد زاده شد. پدرش میرزا محمدکاظم صبوری، ملک‌الشعرای آستان قدس رضوی در زمان ناصرالدین شاه بود؛ مقامی که پس از درگذشت پدر، به فرمان مظفرالدین شاه، به بهار رسید. خاندان پدری بهار خود را از نسل میرزا احمد صبور کاشانی (درگذشتهٔ ۱۲۲۹)، قصیده‌سرای سرشناس عهد فتحعلی شاه می‌دانند و به همین جهت پدر بهار تخلص صبوری را برگزید. مادرش از یک خانوادهٔ گرجی، که در دورهٔ عباس میرزا به ایران آمده بودند٬ بود. مادرش نیز مانند پدر اهل سواد و شعر و دانش بود. می‌گوید که پدرش ترجمه‌های الکساندر د

بیوگرافی ملک الشعرای بهار ملک الشعرای بهار بیوگرافی فرهنگ ملک

ما ایرانی‌ها همیشه گفته‌ایم «پهلوان زنده را عشق است». اما از مرز دعوی و گفتار که بگذریم، آنچه در عالم واقعیت و کردار می‌بینم این است که انگار از بن جان معتقدیم که «پهلوان مرده را عشق است». می‌دانید چرا؟ چون پهلوان زنده خطرناک است؛ زبان دارد و می‌تواند از خود دفاع کند و بگوید «من آن نیستم که شما می‌گویید»! اما وقتی که مرد، می‌توانیم هرچه می‌خواهیم درباره‌اش بگوییم، خود را رفیق گرمابه و گلستانش وانماییم و اگر فرصتی دست دهد انواع فضایل و کرامات یا آنچه را خود فضیلت و کرامت می‌شمریم به او نسبت دهیم تا بگوییم که ما هم به هر حال نسبتی با فضل و کرام

شفیعی کدکنی در پژوهشی درباره‌ی عطار نیشابوری این‌گونه می‌نویسد:. ***شعر عطار. شعر عطار نماینده یکی از مراحل تکامل شعر عرفانی ایران است. وقتی از دور به این دریا ـ که یک ساحل آن را نخستین تجربه‌های شعر زهد و اخلاق شاعران مذهب کرامی، در عصر سامانی، تشکیل می‌دهد و یک ساحل دیگر را در زمانی نزدیک به عصر ما، تجربه‌های امثال هاتف اصفهانی و حبیب خراسانی ـ می‌نگریم، سه موج عمومی، سه خیزاب بلند در آن دیده می‌شود: قله یکی از این خیزاب‌ها سنایی است و قله دومین خیزاب، فریدالدین عطار است و سومین کوه‌موج و قله، که بلندترین آن‌هاست، جلال‌الدین مولوی است. بعد

شفیعی کدکنی عطار

اوستا، که در حقیقت نام اصلی او مهرداد رحمانی است، در 20 بهمن سال 1308 در بروجرد از شهرهای استان لرستان، پا به جهان گذاشت ، او در نوجوانی با خانواده به تهران آمد، و لیسانس خود را در رشته معقول و منقول گرفت، و از آن زمان با استاد بی بدیل خود بدیع الزمان فرزوانفر آشنا شد،این آشنایی قابلیت ها ومهارت های تحقیقی و آموزشی را در او ترغیب و تشویق نموده ،وی کارشناسی ارشد خودرا در رشته فلسفه ادامه داد،و از آنجا که انسانی پرکار و با نشاط بوده، شغل وشیوه معلمی را نیز بسیار دوست می داشته ، به کار تدریس در دبیرستانهای تهران مشغول شد، اوستا در رشته‌های مختلفی

زندگینامه مهرداد اوستا شعر مهرداد اوستا شعر از مهرداد اوستا

کارنامه عملکرد استاد فرزانه ، فرهیخته و دلسوز بدیع الزمان فرازنفر در تربیت اساتید ادبیات پارسی در نسل بعدی خود بقدری درخشان است ، که بیانگر روحیه ، عشق ، ارادت ، انس و الفت او به رشته زبان ادبیات پارسی است، و اینکه در شیوه تدریس از نبوغ ذاتی و مهارتهای علمی ،کلامی و عقلی برخوردار بوده، شایان ذکر است در طول یکصدساله اخیر اکثر بزرگان زبان و ادبیات پارسی ابتدا تحصیلات حوزوی داشتند و سپس تحصیلات دانشگاهی را تکمیل نمودند. به راستی علم ، تحصیل ، کسب معارف و دانش می تواند بسیاری از انسانهای عامی،عادی و گمنام را از دورترین نقاط محل سکونت خود به جایگاه

زندگینامه بدیع الزمان فروزانفر آثار بدیع الزمان فروزانفر آثار بدیع الزمان

اشعار رهی از یک حال و هوای شاعرانه خاصی برخوردار است، او به عنوان یکی از بزرگترین شاعران معاصر همواره مطرح بوده ، و این خلاقیت سرایش شعر رهی می باشد. رهی معیری ، سه سال بعد از انقلاب مشروطیت در سال 1288 در شهر تهران، پا به جهان هستی گذاشت ، نام اصلی، او محمد حسن بیوک معیری است، که تخلص شعریش (رهی )است، او قبل از تولد، پدرش وفات یافته بود ،بعداز پایان تحصیلات متوسطه وارد خدمات دولتی گشته، و سالها در کنار اشتغال به شعر وشاعری پرداخته ، در همین ایام با انجمن شعر و نشریات مختلف در خصوص ادبیات همکاری نموده، وپس از پایان خدمات دولتی که در یکی از وزار

غزل رهی معیری غزل سرای معاصر

شعر خیام، در قالب رباعی، شعری کوتاه، ساده و بدون هنرنمایی های فضل فروشانه و در عین حال حاوی معانی عمیق فلسفی و حاصل اندیشه آگاهانه متفکری بزرگ در مقابل اسرار عظیم آفرینش است. در کـــارگــه کـــوزه گری رفـــــتم دوش / دیــــدم دو هـــزار کـــوزه گویا و خموش. ناگاه یکـــی کوزه بـــر آورد خـــــــروش / کــو کوزه گر و کوزه خر و کوزه فروش. ابوالفتح عمر ابن ابراهیم خیام یا خیامی نیشابوری مشهور به حکیم عمر خیام، که به حق او را پدر رباعی فارسی می نامند ، فیلسوف، ریاضی دان، ستاره شناس و شاعر قرن پنجم هجری قمری/ قرن دوازدهم میلادی است. خیام در سال 329 ه

روز بزرگداشت حکیم خیام عمر خیام کوزه گر روز حکیم عمر خیام

سال ها پیش آیدین آغداشلو و شمیم بهار در مجله «اندیشه و هنر» در ویژه نامه ای به احمد شاملو و شعرش پرداختند. حالا پس از سال ها و در سیزدهمین سالمرگ احمد شاملو، آغداشلو از «شاملو» می گوید، از «شاملو شدن و شاملو ماندن»: «بزرگی شاملو با بزرگترشدن من آب نرفت و کوچک نشد که بزرگتر هم شد. همیشه همان غول تناور و تنومندی باقی ماند که هربار در هر دوره ای از عمرم، با هر نظریه جدید و عقاید متفاوت و اعتقادات تازه ای که پیدا کرده بودم، هربار با این محک های تازه با شاملو مواجه شدم، از اعتبار و مقام و منزلتش یک سر سوزن کاسته نشد و همین حالا هم که دارم درباره ش

درباره آیدین آغداشلو درباره ی احمد شاملو

وقتی به ایران آمد همه گفتند: «خر شهر قصه به ایران آمد». وقتی هم از دنیا رفته همه می گویند: «خر شهر قصه رفت». اما میان این آمدن و رفتن قصه های زیادی هست. امروز همه او را به نام نقشی می شناسند که برای نخستین بار بازی کرد. به نام یک تک گویی با ترجیع بند مشهور «حالیته؟!». امروز بیراه نیست اگر بگوییم تمام زندگی استادمحمد تحت الشعاع همان تک گویی بود. در این نوشته فرصتی برای پرداختن به نمایشنامه های او نیست، فرصتی هم برای پراختن به زندگی پرحادثه اش نیست. اما آنقدر وقت هست که بگوییم استادمحمد در تک گویی استاد بود. اگر بخواهیم سایر ویژگی های او

اسماعیل فصیح دوم اسفندماه 1313 در محله‌ی درخونگاه تهران به دنیا آمد. پس از گذراندن دوران ابتدایی و متوسطه در دبستان عنصری و دبیرستان رهنما، به آمریکا رفت و لیسانس شیمی و لیسانس ادبیات انگلیسی گرفت. او پس از بازگشت به تهران، ابتدا به ترجمه مشغول شد و بعد از مدتی همراه با نجف دریابندری و از طریق صادق چوبک در شرکت ملی نفت استخدام و ساکن اهواز شد. در سال 1347، اولین رمان فصیح به نام «شراب خام» منتشر شد. پس از آن مجموعه‌ی داستان «خاک آشنا»، رمان‌های «دل کور» و «داستان جاوید» و چند داستان دیگر از او منتشر شد. فصیح با شروع جنگ هشت‌ساله‌ی ایران و عر

زندگی اسماعیل فصیح آثار اسماعیل فصیح

محمد قاضی دوازدهم مردادماه سال 1292 در مهاباد کردستان به دنیا آمد. او در سال 1307 دوران دبستان را به پایان رساند و آموختن زبان فرانسه را آغاز کرد. سپس برای گذراندن دوره‌ی دبیرستان به تهران آمد و در سال 1315 از دبیرستان دارالفنون دیپلم ادبی گرفت. در سال 1318 در رشته‌ی حقوق قضایی از دانشکده‌ی حقوق دانشگاه تهران فارغ‌التحصیل شد. قاضی در دوران دبیرستان و دانشکده، آموختن زبان فرانسه را ادامه داد و به ترجمه علا‌قه‌مند شد. «کلود ولگرد» اثر ویکتور هوگو و «دن کیشوت» نوشته‌ی سروانتس نخستین آثاری بودند که این مترجم، در جوانی از زبان فرانسه به فارسی تر

زندگی محمد قاضی آثار محمد قاضی محمد قاضی مترجم

یازدهم شهریورماه، زادروز «ایران درودی»، نقاش معاصر ایرانی است؛ هنرمندی که او را از پیروان سبک فراواقع گرایی (سورئالیسم) می دانند. ایران درودی، نقاش و هنرمند ایرانی در سال ۱۳۱۵، از پدری خراسانی و مادری قفقازی در مشهد متولد شد. وقتی کودک بود، به همراه خانواده اش برای زندگی به اروپا سفر کردند، اما با شروع جنگ جهانی دوم دوباره به ایران بازگشتند و در تهران ساکن شدند. علاقه «ایران» به هنر نقاشی از همان دوران کودکی در او شکل گرفت و او در کنار تحصیل در مدرسه، به کلاس های آزاد طراحی و نقاشی می رفت. اگرچه رشته ی اصلی تحصیلی «درودی» تاریخ هنر است، اما ا

بیوگرافی ایران درودی بیوگرافی هنرمند نقاش ایران درودی نقاش

یکی از زبان‌شناسان و شاگردان محمدرضا باطنی در یادداشتی که در اختیار مهر گذاشته، آورده است: امروز نام باطنی در میان فرهنگ‌های انگلیسی و فارسی می‌درخشد، او بی‌هیچ آداب و ترتیب و یا مبالغه و اغراقی، خلا فرهنگ‌نگاری ایران‌زمین از 1338 ( فرهنگ آریانپور) به بعد را پر کرده؛ نامش در کنار سعید نفیسی، پرویز ناتل خانلری و محمد مقدم و . باقی مانده و زبان‌شناسی ایران شاید وامدار پویایی باطنی باشد. عصر امروز، ششم دی ماه برای محمدرضا باطنی، یکی از بزرگان فرهنگ‌نویسی معاصر، مراسم بزرگداشتی برگزار می‌شود. عرفان قانعی‌فرد که زبان‌شناسی خوانده و از دانش‌آموختگا

هشتم مهرماه روز بزرگداشت جلال الدین محمد بلخی مشهور به مولاناست؛ شاعری ایرانی با شهرت جهانی که آثار و اندیشه هایش هنوز چنان که باید و شاید، در ایران شناخته نشده اند. جلال الدین محمد، فرزند سلطان العلماء، ششم ربیع الاول سال ۶۰۴ هجری در شهر بلخ که آن زمان بخشی از خراسان امروزی بود و امروز بخشی از خاک کشور افغانستان است، به دنیا آمد. سلطان العلماء هم زمان با هجوم چنگیزخان مغول از شهر بلخ کوچ کرد و درنهایت به همراه خاندانش در قونیه ساکن شد. پس از درگذشت او، جلال الدین محمد در ۲۴ سالگی به درخواست مریدان پدر، جای او را پر کرد و به زودی در ۳۷سالگی ب

چرا نمی شناسیم

نگاهی به زندگی و آثار میرعماد. میرعماد حسنی قزوینی خوشنویس نامدار و از بزرگان هنر خوشنویسی ایران و خوشنویس برجسته در خط نستعلیق است. میرعماد خود را از سادات حسنی می‌دانست و از این رو امضایش اغلب «میرعماد الحسنی» بود. تولد میرعماد در سال 961 در قزوین و مرگش در 1024 بوده است. او از خاندان بزرگ سیفی قزوین بود که نامش را به روایتی «محمد» گذاشتند که بعدها به «عمادالملک» و «میرعماد» شهرت یافت. جد او از کاتبان و کتابداران دوره صفوی در قزوین بوده است. میرعماد در کودکی، در قزوین اصول خوشنویسی را نزد استادانی مانند عیسی رنگ کار و مالک دیلمی‌ آموخت و د

آثار هنر ایران هنر دست ایران آثار خوشنویسی ایران

با استاد جواد بختیاری هنرمند برجسته خوشنویس و نقاشیخط. نسل قدیم خوشنویسان معتقد بودند که هنرمندان این رشته در کهنسالی به درجه استادی در زمینه این هنر می‌رسند و خوشنویس باید سال‌های سال قلم بزند تا سرآمد روزگار خود شود، اما در این میان هنرمندانی نیز هستند که در عین میانسالی به درجه ممتازی از درک و شعور هنری رسیده‌اند که نام استاد زیبنده آنان می‌شود. استاد جواد بختیاری، خوشنویس برجسته کشورمان نیز از این دسته هنرمندان است. هنرمندی که ترجیح می‌دهد بیشتر کار کند و کمتر حرف بزند. برگزاری نمایشگاه‌های متعدد هنری در 5 قاره جهان از وی چهره‌ای جهانی سا

استاد جواد بختیاری استاد خوشنویس جواد بختیاری استاد بختیاری خوشنویس

محمدرضا شفیعی کدکنی گفت: اگر آماری از حافظه‎های فرهیختۀ شعر دوست در سراسر قلمرو زبان فارسی گرفته شود، شعر هیچ یک از معاصران زنده نمی‎تواند با شعر سایه رقابت کند. به گزارش خبرگزاری مهر، صد و سی و هفتمین شب از شبهای مجله بخارا به بزرگداشت ه. ا. سایه (هوشنگ ابتهاج) اختصاص داشت که با همکاری مؤسسه فرهنگی هنری ملت، دایر‎المعارف بزرگ اسلامی، بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار و گنجینه پژوهشی ایرج افشار غروب یکشنبه 5 آبان ماه 1392 در کانون زبان فارسی و با حضور سیمین بهبهانی، پوری سلطانی، محمدرضا شفیعی کدکنی، شهرام ناظری، داریوش طلایی، یلدا ابتهاج، محمد افش

مراسم بزرگداشت سایه

«برادرانم را تا کشتزارها و تاکستان ها دنبال کردند. من دیروز دیده بودمشان که بوسه بر تفنگ هایشان زده بودند و تفنگ هایشان را به دشمن واگذاشته بودند. من می گریستم و عمویم می گریست وقتی که بی سلاح از کنار خرمن تفنگ هایمان بازمی گشتیم. برادرانم را اکنون می دیدم که در لابه لای تاکستان پربرف سکندری می رفتند و هر یک کاردی نشانیده شده در ستون فقرات خود داشتند. به خدا سوگند که این خود من بودم، خود من بودم که به جای یکایک ایشان کشته می شدم. آخ. تیرۀ پشتم!». کلیدر، جلد ۱۰، بخش ۲۸. محمود دولت آبادی، داستان نویس بزرگ ایرانی در دهم ماه مرداد سال ۱۳۱۹ به

زندگی محمود دولت آبادی محمود دولت آبادی محمود دولت آبادی نویسنده